Kunstmatige intelligentie (AI) is nu al een paar jaar een veelbesproken onderwerp. Het is een belangrijke technologische vooruitgang die onze manier van werken en ons dagelijks leven ingrijpend verandert. Maar wist je dat deze voortdurend evoluerende technologie kan worden ingedeeld in vier verschillende types, afhankelijk van de functionaliteiten? Niet alle kunstmatige intelligenties hebben dezelfde mogelijkheden. Terwijl sommige, zoals reactieve AI, alleen reageren op onmiddellijke stimuli, kunnen andere, zoals AI gebaseerd op theory of mind, menselijke emoties begrijpen en interpreteren. Laten we eens meer te weten komen over de kenmerken en werking van deze vier soorten AI.
1. Reactieve AI
Reactieve AI is het eerste type kunstmatige intelligentie en het is ook de AI met de meest basale kenmerken. Het werkt door gegevens in realtime te analyseren. AI kan reageren op onmiddellijke stimuli, maar heeft geen geheugen en kan dus niet leren van eerdere ervaringen. Hoewel het een beperkte vorm van kunstmatige intelligentie is, blijft het zeer effectief in verschillende omstandigheden.
Laten we eens nader bekijken hoe reactieve AI werkt:
- Reactieve AI reageert door de omgeving te observeren en volgens een vooraf gedefinieerde set regels.
- Deze AI slaat geen gegevens op en kan ook niet anticiperen op toekomstige gebeurtenissen.
- Het is ontworpen om specifieke taken uit te voeren en kan zich niet aanpassen aan nieuwe eisen.
Dit is een vorm van AI die vaak voorkomt in ons dagelijks leven, met name in de vorm van eenvoudige spraakassistenten, die zijn ontwikkeld om te reageren op specifieke commando’s zonder de context of intentie van de verzoeken te begrijpen. Het is ook te vinden in eenvoudige gezichtsherkenningssystemen, die gezichten kunnen identificeren door vergelijking met een vaste database. Een ander voorbeeld: IBM’s Deep Blue supercomputer, die in 1997 schaakkampioen Garry Kasparov versloeg, is een machine die reactieve AI gebruikt.
Wat zijn de grenzen?
Ondanks de effectiviteit bij het oplossen van specifieke taken, heeft reactieve AI zijn beperkingen. Ten eerste is het geen AI die kan leren, wat betekent dat het geen mogelijkheid tot evolutie biedt. Het kan geen taken uitvoeren die een geheugen of een diepgaand begrip van de context vereisen en het gebruik is beperkt tot voorspelbare omgevingen, waar elke actie is gekoppeld aan een beperkte reeks mogelijke reacties.
2. AI met beperkt geheugen
AI met geheugenbeperkingen is een grote stap voorwaarts ten opzichte van reactieve AI. Dit is het modernste type AI dat we vandaag kennen, een kunstmatige intelligentie die leert van ervaring om haar prestaties te verbeteren, met de capaciteit om een verscheidenheid aan informatie tijdelijk op te slaan.
Hoe werkt deze AI?
- AI met een beperkt geheugen verzamelt gegevens waarmee het zijn gedrag kan aanpassen.
- Het is in staat om conclusies te trekken op basis van ervaringen uit het verleden.
- Het leren is over het algemeen gebaseerd op geavanceerde kunstmatige intelligentiemodellen zoals machine learning en deep learning.
Hoewel dit type AI tegenwoordig minder gangbaar is dan de reactieve variant, wint het geleidelijk terrein in ons dagelijks leven. Het is bijvoorbeeld het type AI dat wordt gebruikt door de meest geavanceerde chatbots, die in staat zijn onze interacties uit het verleden te onthouden om de antwoorden die ze geven te verbeteren. Autonome auto’s zijn een ander goed voorbeeld. Ze maken gebruik van sensoren en de analyse van verkeersgegevens uit het verleden om hun rijgedrag in realtime aan te passen en mensen naar hun bestemming te brengen.
Wat zijn de grenzen?
Het belangrijkste voordeel van AI met een beperkt geheugen is de mogelijkheid om de prestaties op elk moment te verbeteren. Dankzij de opgeslagen gegevens kan het zich snel aanpassen aan nieuwe situaties, een bijzonder interessante eigenschap op bepaalde gebieden die real-time analyse vereisen, zoals gezondheid, financiën of transport.
Het heeft ook bepaalde beperkingen. Ten eerste heeft het een beperkt geheugen, dat alleen bepaalde soorten informatie voor een beperkte tijd kan opslaan. Om functioneel te blijven moet het regelmatig worden bijgewerkt en het heeft geen emotionele intelligentie.
3. AI gebaseerd op de theorie van de geest
Dit is een type AI waar veel onderzoek naar wordt gedaan, maar tot nu toe is niemand erin geslaagd om een AI met emotionele intelligentie te ontwikkelen. Deze AI, gebaseerd op de theorie van de geest, zou in staat moeten zijn om menselijke emoties, intenties en overtuigingen te begrijpen en te interpreteren – niet de makkelijkste zaak ter wereld om in actie te zetten!
De sleutels tot hoe op theory of mind gebaseerde AI werkt :
- Deze AI verwerkt niet alleen de gegevens die het ontvangt, maar probeert ook menselijk gedrag te begrijpen.
- Het is ontworpen om natuurlijkere interacties met mensen te ontwikkelen, door de toon van je stem, gezichtsuitdrukkingen en algemene lichaamstaal van je gesprekspartner te herkennen.
- Om dit mogelijk te maken is er grote vooruitgang nodig op het gebied van neurowetenschappen en cognitieve psychologie.
Dit type AI zou in een aantal omstandigheden nuttig kunnen zijn, met name op het gebied van klantenservice, door interacties aan te bieden die zijn afgestemd op de reacties van klanten, of deze nu tekenen van frustratie of tevredenheid zijn. Het zou het ook mogelijk kunnen maken om zorgrobots te ontwikkelen die empathisch kunnen reageren door de emotionele toestand van patiënten te interpreteren.
Wat zijn de grenzen?
De ontwikkeling van dergelijke AI blijft moeilijk, wat momenteel de belangrijkste beperking is. Hoe kunnen menselijke emoties nauwkeurig worden gemodelleerd? AI op basis van de theory of mind kan ook vragen oproepen vanuit ethisch oogpunt: het moet nog door iedereen worden geaccepteerd en bepaalde grenzen op het gebied van privacy respecteren.
4. Zelfbewuste AI
Tot slot iszelfbewuste AI het meest geavanceerde model van AI dat tot nu toe is bedacht. De prestaties gaan nog een stap verder, want er wordt gezegd dat het een echt bewustzijn heeft, een begrip van zichzelf en het vermogen om na te denken over zijn bestaan. Kortom, deze kunstmatige intelligentie zou op dezelfde manier kunnen redeneren als mensen. Wees gerust, dit is op dit moment pure sciencefiction!
Wat zouden de kenmerken ervan zijn?
- Het is een AI die autonoom beslissingen kan nemen op basis van zijn eigen reflectie.
- Het zou zijn eigen persoonlijkheid hebben, zijn eigen motivaties en zijn eigen wil.
- Deze vaardigheden zouden het in staat stellen om meer authentieke interacties met mensen te ontwikkelen.
Dit type AI bestaat nog niet, maar er zijn veel voorbeelden te vinden in sciencefiction. Voorbeelden zijn de AI HAL 9000 in de film 2001: A Space Odyssey en de kunstmatige intelligentie Skynet in de film Terminator.
Wat zijn de grenzen?
Hoewel deze AI een aantal veelbelovende mogelijkheden heeft, zoals het vermogen om taken volledig autonoom uit te voeren, een breed begrip van menselijke behoeften of het vermogen om complexe problemen op te lossen, kan het ook te maken krijgen met een aantal uitdagingen. Wat zou er gebeuren als deze AI, net als in de ergste sciencefictionscenario’s, doelen zou ontwikkelen die tegengesteld zijn aan de belangen van de mens? Deze vorm van AI zou goed begeleid moeten worden, vooral vanuit ethisch en filosofisch oogpunt.
Conclusie
Kunstmatige intelligentie is een opwindend en zich snel ontwikkelend gebied. Elke nieuwe vooruitgang vergemakkelijkt het ontwerp van geavanceerdere intelligentie, die nog preciezer kan reageren op menselijke behoeften en verwachtingen. Hoewel vandaag de dag de enige volledig benutte AI-modellen reactieve AI en AI met een beperkt geheugen zijn, gaat het onderzoek naar het ontwerp van AI op basis van de theorie van de geest door, met het oog op het misschien ooit creëren van de eerste zelfbewuste AI.
